Zjawisko odrzutu

Zjawisko to opiszemy na przykładzie rakiety, choć może dotyczyć różnych ciał. Jeżeli nieruchoma rakieta wyrzuci z dyszy pozostałości po spalonym paliwie, sama zaczyna poruszać się w stronę przeciwną. Zjawisko to nazywamy odrzutem. Zjawisko odrzutu wynika bezpośrednio z zasady zachowania pędu

 0 = {m_r}{v_r} - {m_p}{v_p}

gdzie indeks r dotyczy rakiety a p spalin.

Jeżeli rakieta poruszała się początkowo z prędkością v_0 a spaliny zostały wyrzucone dokładnie do tyłu, wówczas równanie przybiera postać

\left( {{m_r} + {m_p}} \right){v_0} = {m_r}{v_r} - {m_p}{v_p}.

Efekt ten jest wykorzystywany w technice do konstrukcji silników odrzutowych. Jest też znany w przyrodzie i stosowany jako bardzo efektywny sposób poruszania się  przez niektóre organizmy wodne. Pojawia się, jako problem, w technice wojskowej, bowiem zaburza działanie broni strzeleckiej. Towarzyszy również procesom rozpadu w fizyce jądrowej i fizyce cząsteczkowej.