Energia potencjalna zależy od położenia
Energia potencjalna ciała jest energią związaną z oddziaływaniem ciała z innymi ciałami za pośrednictwem sił potencjalnych.
Siła potencjalna to taka siła, która zależy tylko od położenia ciała i ewentualnie od czasu ale nie zależy od prędkości.
Siła potencjalna może być niezależna od czasu, wówczas jest siłą zachowawczą. O właściwościach sił zachowawczych będzie mowa jeszcze w lekcji „Energia a praca”.

Sprężynka nie jest rozciągnięta ani ściśnięta – układ nie ma energii potencjalnej.

Sprężynka jest ściśnięta – układ ma energię potencjalną. Położenie klocków się zmieniło i pojawiły się siły odpychające.

Położenie klocków się znów zmieniło. Energia potencjalna wzrosła a klocki odpychają się większymi siłami.

Po rozsunięciu sprężyn układ ma nadal energię potencjalną. Położenie klocków jest jeszcze inne a siły zmieniły zwrot – teraz klocki się przyciągają.
Z powyższych przykładów widać, że rzeczywiście energia potencjalna zależy od wzajemnego położenie obu klocków.